Chuyện nhỏ dù sưng to

Phì đại tuyến tiền liệt là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây trăn trở cho vô số bậc mày râu. Phần vì chuyện tiểu đêm, tiểu gắt, tiểu són…, phần vì áp lực tâm lý từ "tâm trạng bẽ bàng" của cảm giác hết còn trai tráng!

Nếu tưởng tuyến tiền liệt là cơ quan vô tích sự đáng lý nên cắt quách đi cho rồi thì lầm. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lý thường gặp ở người có cuộc sống căng thẳng, có thói quen ít uống nước, hay nhịn tiểu lại thêm phải sinh hoạt trong môi trường ô nhiễm. Thêm vào đó là bàn tay phá hoại của độc chất trong rượu bia, thuốc lá, hóa chất gia dụng, nông nghiệp…, nhất là khi đối tượng đồng thời có bệnh trên đường tiết niệu như viêm bàng quang không được chữa trị đến nơi đến chốn, hay bệnh nội tiết như đái tháo đường…

Nhiều thầy thuốc coi trọng quan điểm "bảo tồn cơ sở vật chất" vì thế đã đánh giá tuyến tiền liệt như thành phần "đưa đầu chịu trận" để độc tố, vi khuẩn, hóa chất… bị cầm chân ở đó thay vì tiến thẳng vào đường tiết niệu trước khi xâm lấn toàn bộ cơ thể. Bằng chứng là độc chất oxy hóa cũng như chất sinh ung thư có hàm lượng rất cao trong tuyến tiền liệt. Cũng từ nhận thức đó, không ít nhà điều trị đã đặt vấn đề liệu có nên quá vội vã với biện pháp ngoại khoa, hay nên tìm cách cầm cự để tuyến tiền liệt đóng trọn vai "đứng mũi chịu sào" càng lâu càng tốt? Tất nhiên quyết định cắt hay giữ còn tùy thuộc mức độ viêm tấy hay khuynh hướng ác tính của tuyến tiền liệt.

Đừng mắc cỡ

Điều nên nói ngay cho

"Phì đại tuyến tiền liệt không hẳn lúc nào cũng đồng nghĩa với ung thư"

nhiều ông nhẹ người là phì đại tuyến tiền liệt không hẳn lúc nào cũng đồng nghĩa với ung thư. Tỉ lệ phát triển thành ung bướu ác tính từ tuyến tiền liệt đã phì đại nói chung rất thấp. Dù vậy, cách tốt nhất vẫn là tầm soát bệnh cho sớm để xác định hướng điều trị.

Tầm soát bệnh tuyến tiền liệt trong các chương trình khám sức khỏe cho nam giới từ tuổi 40 vì thế là điều tối cần thiết, để thầy thuốc can thiệp kịp thời trước khi tuyến này thay vì chỉ viêm tấy và phì đại chút ít lại trở thành tầm bia rất gần của tế bào ung thư. Đừng quên là một khi ung thư thành hình thì thầy thuốc dù cắt gọn cách mấy, dù máy xạ trị có chính xác bao nhiêu thì tế bào ung thư đã len lén định cư tạm trú ở nơi nào khác trong cơ thể mà không hề khai báo!

Cũng đừng vì tên gọi nghe rất "thốn" của căn bệnh mà né thầy thuốc. Với kỹ thuật chẩn đoán không tốn kém bao nhiêu như hiện nay, tầm soát tuyến tiền liệt là một thao tác nhẹ nhàng thường khi, chỉ cần bệnh nhân đừng… mắc cỡ!

Thêm vào đó, còn có lý do để thầy thuốc đừng quá vội vã xuống đao đoạn tình. Thao tác ngoại khoa không hẳn lúc nào cũng "xuôi chèo mát mái". Cho dù thầy thuốc có khéo tay cách mấy thì chuyện liệt dương do cọ quẹt trong lúc mổ xẻ là điều khó tránh. Đây cũng là một lý do, thậm chí chính đáng, để thầy thuốc phải cân nhắc trước khi quyết định "làm thịt" anh chàng tuyến tiền liệt. Ngoại trừ trường hợp phải cắt nếu không e mất mạng, chẳng hạn vì ung thư, nếu người bệnh vì thế mà tuy không bị thiến nhưng phải sống kiếp "lý công công" thì giá đánh đổi quả thật có quá đắt cho bệnh nhân. Đừng quên cho dù có vượt quá tuổi lục tuần, hay thậm chí thất tuần, đàn ông vẫn thỉnh thoảng cần là nam tử!

Ưu tiên cây thuốc

Điều may mắn là không quá khó để điều trị phì đại tuyến tiền liệt bằng thuốc nhờ thầy thuốc hiện nay có nhiều phương tiện trong tay, từ hóa chất tổng hợp bước qua men kháng viêm cho đến hoạt chất sinh học trong cây thuốc. Tất nhiên nên ưu tiên cho cây thuốc để tránh phản ứng phụ. Nhưng vấn đề lại không vì thuốc mà kẹt ở chỗ làm sao cho đối tượng đã là miếng mồi ngon của phì đại tuyến tiền liệt chịu đến thầy thuốc càng sớm càng tốt. Theo thống kê ở nhiều quốc gia đã có chương trình tầm soát bệnh tuyến tiền liệt, tất nhiên miễn phí, số đấng mày râu có can đảm nằm lên bàn khám vẫn là… thiểu số!

Biết vậy nhưng nếu muốn đừng nhíu mày khi tiểu tiện thì các ông ơi xin mạnh dạn tìm đến thầy thuốc một cách định kỳ cho dù có xuýt xoa chút đỉnh. Có can đảm như thế mới đáng mặt… đàn ông! Tuyến tiền liệt không vô cớ bỗng "con ếch muốn to bằng con bò" để rồi gia chủ sau đó phải… bò! Muốn giảm nguy cơ đó phải định bệnh và chữa bệnh khi tuyến tiền liệt vừa chớm phùng mang. Đừng tìm cách thoái thác vì không có cách nào khác!

BS LƯƠNG LỄ HOÀNG

(Trung tâm Oxy cao áp, TP.HCM)

(Theo TTO)